Lektura Adorna stała się dla nas dzisiaj nieodzowna. Nie dlatego, by jego rady były w naszej sytuacji poręczne i przydatne do bezpośredniego zastosowania w praktyce. Przeciwnie dlatego że jest on myślicielem, który przestrzega nas przed tym, co poręczne i przydatne do zastosowania w praktyce. Rzecz dzisiaj nie w praktyce, takiej czy innej: bardziej hobbesowskiej (stawiającej na rozbudowę Lewiatana) czy bardziej naturalnej (wolnorynkowej); bardziej kolektywistycznej albo bardziej indywidualistycznej. Nasze czasy powiada Adorno w swoich wykładach o metafizyce (choć podkreśla, że mówi to w smutnym i ironicznym sensie) są czasami teorii. Zamiast bezustannie uciekać od kultury do natury i z powrotem, musimy wreszcie zastanowić się nad ich splotem. Kultura poniosła klęskę. Nie dlatego, że nazbyt oderwała się od natury przeciwnie: dlatego że była wciąż nazbyt naturalna. Że była maską instynktu samozachowawczego, paktem pokojowym i pociechą dla nieszczęśliwych egoizmów. Dlatego tak łatwo przeobraziła się w przemysł, stała częścią rynku zawsze bowiem nim była, przynajmniej potencjalnie. Nie znaczy to, że w obliczu jej klęski odrzucić powinniśmy projekty tego, co wspólne, i zwrócić się ku własnemu wnętrzu; odizolowana jednostka od początku jest tworem kultury, a raczej kultura i jednostka są wytworami tego samego procesu historii. Są płodami zasadniczo poronionymi przyczyny klęski jednostkowego życia sięgają równie głęboko, co przyczyny klęski kultury.
Od tej podwójnej klęski nie wolno nam odwracać głowy. Jej wyrazem i diagnozą jest według Adorna w pierwszym rzędzie sztuka nowoczesna.
Jeśli nasz czas jest więc czasem teorii, to teoria naszego czasu musi być teorią sztuki, teorią estetyczną. Estetyka jest według Adorna dzisiejszym językiem metafizyki i teologii, językiem spraw ostatecznych. Rozpad języka komunikacji, ukazując klęskę jednostki i kultury, przynosi zarazem nadzieję, wysoce paradoksalny kształt nadziei. Klęska nie jest tożsama z nami, skoro wbrew niej próbujemy ją zrozumieć. Jest w nas coś, co z klęski się nie wywodzi, co zabija samą śmierć.
Doktor Marcin Luter, ten "chrześcijański Odyn", odrzucając tradycję i autorytet Kościoła, stworzył paradygmatyczny dla nowożytności wzór buntu w imię bezpośredniego doświadczenia i źródłowej prawdy.Gest Lutra powtórzony przez...
Ktoś mógłby sądzić, iż nicość została oswojona. Pustynię zagospodarowano. Nihilizm stał się banałem, w najlepszym razie - historycznym zabytkiem. Krach nowoczesnego projektu nie oznacza kosmicznej katastrofy - w jego ruinach żyje się...
Nowy tom naszego kwartalnika otwiera wybór najważniejszych fragmentów słynnej rozprawy Freuda z roku 1895, Entwurf einer Psychologie, w której wiedeński lekarz daje szkic psychologii naukowej, opisując świadomość w kategoriach...
Czym jest rewolucja? Jak uchwycić jej istotę? Czy do jej zrozumienia najbardziej przybliżają nas badania dotyczące okoliczności, które uczyniły ją możliwą i przygotowały jej nadejście? A może więcej światła na to zagadnienie...
Dziś każdy chce - bo przecież może - zostać Księciem - zdemokratyzowały się marzenia o władzy bezwzględnej i udzielnej. Współcześni Książęta zagadują nas ze stron gazet, ekranów telewizyjnych, na wiecach. Rzut oka wystarczy, aby...
W społeczeństwach nowoczesnych sztuka zajmuje miejsce osobliwe. Z jednej strony wydaje się czymś marginalnym. Miłym dodatkiem do życia. Rodzajem zabawy albo rozrywki, której formy układają się w porządek hierarchiczny, zarysowując...
Nie jest czymś oczywistym wiązać ruch religijny, nawet najbardziej kontestatorski, z nowoczesnością, a w szczególności z jej osobliwym pokłosiem: sekularyzacją. Pozornie wiąże się ona bowiem raczej z ateizmem i areligijnością,...
Człowiek wymyśla się sam. Przychodzi na świat z niezapisaną hipoteką. Jednocześnie jego życie podlega prawu nieustannej transgresji, która pozwala mu narzucać się światu przemyślnością, niekiedy siłą. Blumenberg namawia człowieka...
W następnym numerze kwartalnika Kronos, którego tematem będą filozofią techniki, miejsce techniki w porządku ewolucji biologicznej i technologiczne podstawy współczesnych totalitaryzmów.
Musimy to jest program filozoficzny pomyśleć czas inaczej. Po pierwsze musi się w nim pojawić prawdziwa przeszłość i przyszłość. To znaczy taka przeszłość, do której nie można się cofnąć, i taka przyszłość, której osiągnięcie...
Witaj na stronie księgarni internetowej Idena.pl! Otworzyliśmy ją przede wszystkim z miłości do literatury, którą chcemy się dzielić z innymi.
W naszej ofercie znajdziesz m.in. książki edukacyjne dla dzieci (bajki i baśnie). Dysponujemy także specjalistycznymi książkami logopedycznymi. Skorzystaj z wyszukiwarki – w kilka sekund otrzymasz interesujące Cię propozycje. Wystarczy dodać je do koszyka i czekać na paczkę!
Na Idena.pl ciekawe produkty dla siebie znajdą nastoletni pasjonaci sztuki. Proponujemy szeroki wybór kredek Maped i kredek świecowych Crayola.