Autor opisuje rozwój polskiej architektury gotyckiej w ramach większych europejskich całości kulturowych, a nie państwa w jego często zmienianych granicach. Ważniejszą, od domniemanej spójności państwowej, rolę odgrywało wspólne z innymi krajami środowisko geograficzne i zależności artystyczne od krajów sąsiadujących, często istotniejsze od relacji międzydzielnicowych. Takie przekonanie odzwierciedla w książce układ materiału zabytkowego z silnym zróżnicowaniem dzielnicowym i dopiero wewnątrz tego podziału wyróżnianie typów przestrzennych budowli.
W przeciwieństwie do podobnych (nielicznych i niezbyt aktualnych) opracowań autor ogranicza kontekst historyczno-społeczny oraz problemy "ikonografii architektury", jej znaczeń i symboliki na rzecz ujęcia morfologicznego, analizy form, także detalu architektonicznego. Kryterium jakości artystycznej z jednej strony często prowadzi do przewartościowania znanych i popularnych budowli, z drugiej zaś do wyróżnienia osiągnięć polskiej architektury na tle Europy Środkowo-Wschodniej.
Zakres chronologiczny książki jest szerszy niż przyjęty dotychczas w badaniach architektury gotyckiej: od zwiastunów gotyckich w romanizmie aż do występującego w XVII wieku postgotyku. Zasięg terytorialny odzwierciedla natomiast kolejne zmiany powiększania i pomniejszania obszaru Polski. Autor wykracza zatem poza obecne granice i sposób ujęcia tych kwestii w analogicznych opracowaniach niemieckich, czeskich czy litewskich.
Książka zawiera 171 czarno-białych zdjęć i schematów oraz indeks nazw geograficznych i omawianych obiektów architektonicznych. Konstrukcja książki, dobrze wyrażona w analitycznym spisie treści, podkreśla jej walor jako podręcznika akademickiego.